burada istanbul var: Topkapı Sarayı 3. Avlu: Enderun Meydanı

Bâbüssaâde'den girdikten sonra enderun bölümü başlar. Enderun padişah ve hizmetindekilerin yaşadığı, saray eğitimlerinin yapıldığı koğuşların mekânların olduğu bölümdür. Harem de bu yapılar manzumesinin parçası olup bağımsız olarak da ele alınabilir. Avlu 100x90 metre ebadındadır.

Bâbüssaâde'den geçince karşılaşılan ilk köşk Arz Odası'dır. Tanzimata kadar padişahların sadrazam, devlet büyükleri ve elçileri kabul ettiği yerdir. Padişaha önemli konular burada arz edildiği için bu adı almıştır. Girişin hemen sağında Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırılmış çeşme vardır. Arz Odası'na düz ayak girildiği halde çıkış kapısından merdivenle inilmektedir. Arz Odası'nın sağ tarafında yol üzerinde de zeminde sergilenen bir güneş saati vardır.

Arz Odası

Bâbüssaâde'nin solunda Ak Ağalar Koğuşu bulunur. Türk işleme sanatının teşhir edildiği eserler bulunmaktadır. Bu kapıda görevli olduklarından kendilerine Bâbüssaâde Ağası ünvanı verilmişti. Sarayın mutlak surette vekilleri olup zaman içinde vezir ve sadrazamlık yapanalar olmuştur. Ünvanlarındaki "Hadım" dan anlayabiliriz.

Solumuzda Saray'ın Kütüphanesi olan Ağalar Camii bulunur. Duvarındaki üçgen şekilli "güneş saati" dikkatten kaçmamalı. Bunun biraz gerisinde de bugünkü umumi tuvalet bulunmaktadır. Sarayda uzun geziyorsanız yerini bilmekte fayda var. :)

Ağalar Camii devamında Has Oda'nın ön tarafında sağda bir ağacın yanında yerden yüksek ve merdivenli bir şekli olan namaz vakitlerini bulmaya yarayan bir güneş saati görürüz. Fatih zamanında yapılan saat 1696'da yenilenmiş. Ön kısmında ise Kethüda'nın hanımı Defigam Hatun tarafından yaptırılmış 1810 tarihli çeşme bulunur. Sol tarafta Has Oda'nın girişi vardır. Padişahların Enderun'daki özel dairesidir. Kapının solunda ve sağında III. Ahmet'in tuğrası vardır.

Sağa doğru avlu boyunca ilerleyince solumuzda Hazine Koğuşu kalır. 1856 yangını sonrasında Abdülmecit'in emri ile yenilenmiş. 1859 tarihli kitabesi kapının üstündedir.

Avlunun sağ dibinde bulunan köşk Fatih Köşkü'dür. Marmara ve Boğaz'a bakmakta olan köşk bugün Hazine Müzesi olarak kullanılmaktadır. Bugün dört odasında Osmanlı'nın hazineleri sergilenmektedir. Manzara seyretmek için de birebirdir.

Devamında hafif yükseklikle çıkılan bölgede solumuzda Seferli Koğuşu yer alır. Kapısı üzerinde 1922 tarihli Mehmet Reşat'ın tuğrası bulunur. Günümüzde Padişah Kaftanları ve elbiseleri sergi salonu olarak kullanılmaktadır. Devamında setüstündeki yapı ise Enderun Mektebi'dir.

Sağımızda Enderun Kütüphanesi kalır. Aynı zamanda Arz Odası'nın da hemen arkasındadır. 1718'de III. Ahmet devrinde yaptırılmıştır. Kütüphane'nin arka cephesinde 1718 tarihli kitâbeli bir çeşme de vardır. Kütüphane Mimar Sinan'ın yaptığı Havuz Köşkü yerinde 1718'de yaptırılmıştır.