İstanbul'un Surları ve Sur Kapıları

Malum eski İstanbul'u çepeçevre saran surları bilmeyen yoktur. Hiç yakından görmeyenler bile en azından yoldan geçerken görmüşlerdir. Hele surlara yakın yaşayanların pek çoğu çocukluklarından kalan, surların üzerinde, çevresinde geçirdikleri anıları biriktirmişlerdir. İstanbul Surları genel olarak Marmara Surları, Haliç Surları ve Kara Surları şeklinde üç bölümde incelenmektedir. Kara surları Tekfur Sarayı'ndan Haliç'e kadar olan kısım ayrı bir dönemden kaldığı yahut ön surları olmadığından ötürü olsa gerek, Blakherna Surları olarak ayrı incelendiği de oluyor.

Zeytinburnu sahil tarafında Marmara Denizi kıyısından başlayan Kara Surları dahilindeki esas surlar 4,80 m. genişlikte, yaklaşık 11-14 m. yüksekliğinde  ve 50 ile 75 m. aralıklarda burçlarla donanmıştır. Bugün, Zeytinburnu sahilinde bulunan Mermer Kule'nin hemen orada, yolun kıyısında ilk burç bulunmakta, buradan başlayıp Tekfur Sarayı'na kadar toplam 96 adet burç var olup bunlar haritada da işaretlenmiştir. Tekfur Sarayı'ndan sonraki kara surları Blakherna bölgesine girmekte olup 20 burç vardır ve bunlar haritada ayrı renkte tanımlanmıştır. Yine bu surlar üzerinde bulunan kapılar da farklı renkte işaretlenmiştir.


Kara Surları 
Esas surların yaklaşık 13.5 m. önünde yine benzerlik gösteren bir de ön surlar vardır. Esas surların 2 burcu ortasına gelecek şekilde ön surlarda bir burç bulunmaktadır. Ön surların önünde 14 metrelik bir alan ve bunun önünde 17.5 metrelik hendekler bulunmaktadır.
41. Burç önünde bugün bostan olarak kullanılan hendekler
Surlar üzerindeki burçların bir kısmı sağlam olarak gelmiş yahut sonradan restore edilmiş, bir kısmı sadece bir duvarlı, bir kısmı ise sadece temeli bulunur halde gelmiştir. Burçlar bulunduğu konumun topografik yapısı, surun dönüşleri dikkate alınarak dörtgen yahut çokgen olarak inşaa edilmiştir.
İstanbul Surları: 16-17-18-19-20. burçlar
 İstanbul Surları üzerinde yer alan kapılar, dönemin ana yollarının şehir dışına çıkış yolları ile bağlantılıdır. Kapıların her iki yanından burç bulunmaktadır.
Ayvansaray Surları
Sur kapıları aynı zamanda bulunduğu semtlere adını vermiştir. Bunlardan Top Kapısı ve Edirne Kapısı araç trafiğine kapalı sadece yayalar geçebilir, Sulu Kule Kapısı son gördüğümde civarın inşaat alanına dönmesinden ötürü yaya trafiğine de kapalı, Mevlevihane, Belgrat, Silivri kapıları ile Yedikule kapısı araç trafiğine açıktır. Altın Kapı ise Yedikule Hisarı'na bağlantılı olduğundan zaten geçiş yoktur. Haliç'e yakın olan Eğri Kapı araç trafiğine açıktır. Ayrıca sur duvarları üzerinde kapatılan kimi kapıların izlerini görebilmekteyiz.
Blakhernai Surları

Yakın zamanlarda doldurulan hendeklerde; esas surlar ile ön surlar arasında kalan bölgede özellikle Yedikule ve Mevlevihane Kapısı hattındaki kısmın kimi bölgeleri bostan olarak kullanılmakta, İstanbul halkının yediği yeşilliklerin üretimi devam etmektedir.
Yedikule Surlari ve Hendek
Ayrıca Fevzipaşa, Vatan ve Millet caddelerine yapılan bağlantılar nedeniyle bu bölgelerdeki surlar zamanında yıkılmıştır.
1. Burç ve 1. Askeri Kapı'nın hemen yanından sahil yolu geçiyor.
İstanbul Surları'nın kimi bölgelerinde üzerine çıkıp gezme imkânı bulunmakla birlikte dikkatli olmakta fayda var. Ayrıca bazı bölgelerde "balici" olarak tabir edilenlerin mesken edindiği yerler bulunmaktadır. Surların iç tarafı kimi yerlerde sur dibine yapılmış evler ve oluşturulmuş mahalleler nedeniyle de gezilememektedir.

Silivri Kapısı, Silivrikapı (Pege Kapısı, Gate of Spring) Fotoğrafları:

Silivri Kapısı

Silivri Kapısı

Silivri Kapısı

Silivri Kapısı

Silivri Kapısı
1894 sonrası Silivri Kapısı


http://eski.istanbulium.net/tagged/silivrikap%C4%B1

Mevlevihane Kapısı, Mevlanakapı (Rhesium Kapısı, Gate of Region) Fotoğrafları:
Mevlana Kapısı

Mevlana Kapısı

Mevlana Kapısı İç Görünümü

Mevlana Kapısı

Mevlana Kapısı

Mevlana Kapısı

19. yy sonunda Mevlevihane Kapısı
Mevlanakapı ya da Mevlevihane Kapısı
Mevlana Kapısı
http://eski.istanbulium.net/tagged/mevlanakap%C4%B1

Belgrat Kapısı, Belgratkapı (Ksilokerkos Kapısı, Gate of Belgrade) Fotoğrafları:

Belgrat Kapısı
Belgrat Kapısı




http://eski.istanbulium.net/tagged/belgratkap%C4%B1
Yedikule Kapısı (Tabak Kapısı, Gate of Yedikule) Fotoğrafları:

Yedikule Kapısı

Yedikule Kapısı Kitabesi



http://eski.istanbulium.net/tagged/yedikule

Altın Kapı (Yaldızlı Kapı, Porta Aurea, Golden Gate) Fotoğrafları:


Yedikule Hisarı Altın Kapı


Küçük Altın Kapı





Nicholas V. Artamonoff, Haziran 1935

Nicholas V. Artamonoff, Haziran 1935
http://eski.istanbulium.net/tagged/yedikule-hisar%C4%B1

Top Kapısı, Topkapı (Romanus Kapısı, Cannon Gate) Fotoğrafları:
Top kapısı
http://eski.istanbulium.net/tagged/topkap%C4%B1

Edirne Kapısı, Edirnekapı (Adrianopolis Kapısı, Adrianople Gate) Fotoğrafları:

Edirne Kapısı
Edirne Kapısı İç Duvardaki Detay



http://eski.istanbulium.net/tagged/edirnekap%C4%B1

Sulukule Kapısı (5. Askeri Kapı, Örülü Kapı, Pempton Kapısı, Taer-Tower Gate) Fotoğrafları:

Sulukule Kapısı Dış Görünümü
Sulukule Kapısı İç Görünümü
5. Askeri Kapı; Nicholas V. Artamonoff, Aralık 1936
http://eski.istanbulium.net/tagged/sulukule

Eğri Kapı, Eğrikapı (Kaligaria Kapısı, Crooced Gate) Fotoğrafları:

Eğri Kapı
http://eski.istanbulium.net/tagged/e%C4%9Frikap%C4%B1

Kara Surları ve Burçlarından Fotoğraflar:

62. Burç, Topkapı
57-58 burçlar arasında ön burç
56. Burç
48. burç ve duvarlar, Mevlanakapı
47-48. burç arası duvarlar yakın görünüm, Mevlanakapı
47. burç

37. burç Silivrikapı
41. burç duvarları ve bostanlar
28-29. burçlar arası, Silivrikapı
26. burç ve ön burç, duvarları, Belgratkapı
24 ve 25. burçlar, Belgratkapı
22 ve 23. burçlar, Belgratkapı
24. burç, ön burç ile esas burç arası, Belgratkapı
Ön burç, 18-17 ve 16. Burçlar
18. Burç
17. Burç
16. Burç

16-17-18-19-20. burçlar
14-15. burç arası
14. burç ve hendekler
Sur önünde çocuklar
78. burç, Sulukule
77. burç, Sulukule
Edirnekapı-Sulukule Arası Surlar
Edirnekapı Surları
71. Burç, Topkapı
69 ve 70. Burç, Topkapı
Edirnekapı Surları
Edirnekapı Sur Duvarı Üzerinden Detay
27. burç ve ön burçlar
29. Burç
29. Burç
24 ve 25. burçlar, Belgratkapı
27 ve 28. burçlar arasındaki ön burç

5. burç, Yedikule

6. Burç, Yedikule

4. Burç, Yedikule

6. Burç ve Ön Burç, Yedikule

4. Burç
86. Burç İçi, Edirnekapı

Ayvansaray Surları:




Kara Surları Eski Fotoğrafları:
Eğrikapı Tarafındaki Surlar, 1960 Senesi.
Yedikule
Yedikule Surları
Topkapı


Topkapı-Edirnekapı Arası Surlar

Eğrikapı Surları
Eğrikapı Surları
Anemas Zindanları, Nicholas V. Artamonoff, Ekim 1936

Ayvansaray
Ayvansaray-Edirnekapı Arası Surlar, 19. yy






http://eski.istanbulium.net/tagged/surlar

Etiketler: , , , , , , , , ,