 |
| Zevki Kadın Sıbyan Mektebi ve Çeşmesi, Fındıklı |
Sıbyan Mektebi'ndeki sıbyan kelimesi "sabi"nin çoğulu. Sabi ise çocuk demek. Mektep ise malumunuz günümüzdeki okulun karşılığı; ancak "yazı öğretilen yer" manasındadır. Mektepte çocuklara okuma-yazma, temel dini bilgiler ve basit hesap işlemleri öğretilirmiş. Hemen her mahallede bulunan mekteplere "mahalle mektebi" taştan yapılanlara da "taş mektep" denilirmiş.
Genelde iki katlı olan bu yapılar alt katlarında dükkân ve çeşme bulundurur ve tek dersliklidir.
Bir külliye içinde olabildiği gibi mahalle içlerinde tek yapılar şeklinde de bulunmaktadır. Külliye dahilinde yapılanlar külliyenin dış kısımlarına doğru yapılmıştır. Bunun sebebi de çocukların gürültülerini biraz dışarda tutmakmış. Mahalle içlerinde olanlar sokakların köşe başlarında ve merkezi noktalarda yapılmıştır.
İstanbul'da fetih sonrası yapılmaya başlanmış, cumhuriyet dönemine kadar eğitimlerini sürdürmüşlerdir. Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile kapatılmışlar ve yeni eğitim örgütlenmesine gidilmiştir.
 |
| Amcazade Külliyesi Sıbyan Mektebi, Fatih |
Sıbyan Mekteplerini hükümdarlar, paşalar, hanım sultanlar, efendi ve beyler ile esnaflar yaptırdıkları için kendi isimleri ile anılmaktadır.
Günümüze gelebilmiş bu yapıların bir kısmı boş tutulmakta, kimisi terkedilmiş ve harap durumda, kimisi kütüphane, kimisi işyeri, kimisi kültür merkezi, kimisi bir dernek ya da vakfa verilmiş olarak kullanılmaktadır.
 |
| Ataullah Efendi Sıbyan Mektebi, Süleymaniye |
Konumu tespit edilenler aşağıdaki haritadan görülebilir. Eksikler temin edildikçe eklenecektir. Dönemin nüfus yoğunluğu doğrultusunda büyük çoğunluğu bugünkü Fatih ilçesi sınırlarında olmak üzere Eyüp ve Üsküdar yoğunlukludur. Diğer ilçelerde tek tük bulunmaktadır.
View İstanbul'un Sıbyan Mektepleri in a larger map
Konumu Tespit Edilen Sıbyan Mekteplerinin Listesi
* Adile Sultan Mektebi, Balat
* Ahmediye Sıbyan Mektebi, Üsküdar
* Ahmet Paşa Sıbyan Mektebi, Cerrahpaşa
* Ali Fakih Sıbyan Mektebi, Kocamustafapaşa
* Altunizade Külliyesi Sıbyan Mektebi, Üsküdar
* Amcazade Hüseyin Paşa Sıbyan Mektebi, Fatih
* Arap Kuyusu Sıbyan Mektebi, Narlıkapı
* Arpa Emini Mustafa Efendi Sıbyan Mektebi, Süleymaniye
* Ataullah Efendi Sıbyan Mektebi, Süleymaniye.
* Atik Valide Sıbyan Mektebi, Üsküdar
* Ayasofya I. Mahmut Sıbyan Mektebi, Sultanahmet
* Balâ Mektebi, Silivrikapı
* Beyazıt Külliyesi Sıbyan Mektebi, Beyazıt
* Cevri Kalfa Sıbyan Mektebi, Sultanahmet
* Çavuşbaşı (Seyyit Ahmet Paşa) Sıbyan Mektebi, Üsküdar
* Çinili Sıbyan Mektebi (Mahpeyker Kösem Sultan Mektebi), Üsküdar
* Ebubekir Ağa Sıbyan Mektebi, Aksaray
* Ebussuud Efendi Sıbyan Mektebi, Eyüp
* Edirnekapı Mihrimah Sultan Sıbyan Mektebi, Edirnekapı
* Fatih Külliyesi Sıbyan Mektebi, Fatih
* Fatma Sultan Sıbyan Mektebi, Karagümrük
* Hacı Ferhat Sıbyan Mektebi, Zeyrek
* Haseki Hürrem Sultan Mektebi, Haseki
* Hatice Sultan Sıbyan Mektebi, Ayvansaray
* İbrahim Paşa Sıbyan Mektebi, Haseki
* İdris-i Bitlis Sıbyan Mektebi, Eyüp
* İskender Paşa Sıbyan Mektebi, Sultanahmet
* Kağıthane Sıbyan Mektebi, Kağıthane
* Kapı Ağası Yakup Ağa Sıbyan Mektebi, Üsküdar
* Kara Ahmet Paşa Sıbyan Mektebi, Topkapı
* Katip Sinan Mektebi, Gedikpaşa
* Katip Sinan Mektebi (Dağhan Sokak) Gedikpaşa
* Koca Ragıp Paşa Sıbyan Mektebi, Laleli
* Kuyucu Murat Paşa Sıbyan Mektebi, Vezneciler
* Mahmut II Sıbyan Mektebi, Beylerbeyi
* Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Sıbyan Mektebi, Çemberlitaş
* Mihrişah Valide Sultan Sıbyan Mektebi, Eyüp
* Mustafa III Mektebi (Ayazma Mektebi) Üsküdar
* Nazperver Kalfa Sıbyan Mektebi, Cerrahpaşa
* Nevruz Kadın Sıbyan Mektebi, Süleymaniye
* Ramazan Ağa Sıbyan Mektebi, Eyüp
* Rami Mehmet Paşa Sıbyan Mektebi, Nişanca-Eyüp
* Recai Mehmet Efendi Sıbyan Mektebi, Vefa
* Reisülküttab İsmail Efendi Sıbyan Mektebi, Karaköy
* Reşadiye Mektebi, Eyüp
* Rüstem Paşa Sıbyan Mektebi, Üsküdar
* Selimiye Sıbyan Mektebi, Üsküdar
* Sıbyan Mektebi (Bahçekapı)
* Sıbyan Mektebi (Eminönü)
* Sıbyan Mektebi (Kumkapı)
* Sıbyan Mektebi (Eminönü, Ahi Çelebi)
* Silahtar Mehmet Ağa Mektebi, Gedikpaşa
* Sokollu Mehmet Paşa Sıbyan Mektebi, Kadırga
* Sultan Ahmet Külliyesi Sıbyan Mektebi, Sultanahmet
* Sultan Selim Sıbyan Mektebi, Yavuzselim
* Süleyman Halife Sıbyan Mektebi, Fatih
* Süleymaniye Külliyesi Sıbyan Mektebi, Süleymaniye
* Şah-ı Huban Hatun Sıbyan Mektebi, Fatih
* Şebsafa Hatun Sıbyan Mektebi, Unkapanı
* Şehzade Mehmet Sıbyan Mektebi, Şehzadebaşı
* Üsküdar Mihrimah Sultan Sıbyan Mektebi, Üsküdar
* Üsküplü Yahya Efendi Sıbyan Mektebi, Kadırga
* Yavaşça Şahin Sıbyan Mektebi, Tahtakale
* Yeni Valide Camii Sıbyan Mektebi, Üsküdar
* Yusuf Ağa Sıbyan Mektebi, Babıali
* Zenbilli Ali Efendi Sıbyan Mektebi, Zeyrek
* Zevki Kadın Sıbyan Mektebi, Fındıklı
* Zeynep Sultan Sıbyan Mektebi, Gülhane
Sıbyan Mekteplerinden Fotoğraflar:
(* Eksik fotoğrafların bir kısmı arşivden bulunmayı bekliyor)
 |
| Adile Sultan Sıbyan Mektebi Girişi |
|
 |
| Cevri Kalfa Sıbyan Mektebi, Sultanahmet |
 |
| Ayasofya I. Mahmut Sıbyan Mektebi |
 |
| Atik Valide Sıbyan Mektebi, Üsküdar |
 |
| Atik Valide Sıbyan Mektebi İç Görünümü |
 |
| Balâ Sıbyan Mektebi, Silivrikapı |
 |
| Şehzade Külliyesi Sıbyan Mektebi, Şehzadebaşı |
 |
| İbrahim Paşa Sıbyan Mektebi, Haseki |
 |
| Ebubekir Ağa Sıbyan Mektebi, Aksaray |
 |
| Süleyman Halife Sıbyan Mektebi, Fatih |
 |
| Kara Ahmet Paşa Külliyesi Sıbyan Mektebi, Topkapı |
 |
Hacı Ferhat Sıbyan Mektebi, Zeyrek
|
 |
Rami Mehmet Paşa Sıbyan Mektebi
|
 |
| Sultan Ahmet Külliyesi Sıbyan Mektebi |
 |
Hatice Sultan Sıbyan Mektebi (En sağda)
|
 |
Çinili Sıbyan Mektebi (Mahpeyker Kösem Sultan Mektebi)
|
 |
Üsküplü Yahya Efendi Sıbyan Mektebi
|
 |
Üsküplü Yahya Efendi Sıbyan Mektebi Ön Görünümü
|
 |
| Haseki Külliyesi Sıbyan Mektebi |
 |
| Nazperver Kalfa Sıbyan Mektebi |
 |
Arap Kuyusu Sıbyan Mektebi, Narlıkapı
|
 |
Kapı Ağası Yakup Ağa Sıbyan Mektebi, Üsküdar
|
 |
Çavuşbaşı (Seyyit Ahmet Paşa) Sıbyan Mektebi, Üsküdar
|
 |
Çavuşbaşı (Seyyit Ahmet Paşa) Sıbyan Mektebi Arka Görünümü
|
 |
| Ramazan Ağa Sıbyan Mektebi, Eyüp (Sağdaki) |
 |
Reisülküttab İsmail Efendi Sıbyan Mektebi, Karaköy
|
 |
| Edirnekapı Mihrimah Sultan Sıbyan Mektebi |
 |
| Rüstem Paşa Sıbyan Mektebi, Üsküdar |
 |
| Ayazma Mektebi, Üsküdar |
 |
| Ahi Çelebi Sıbyan Mektebi |
 |
| II. Mahmut Sıbyan Mektebi ve Muvakkithanesi |
 |
| Koca Ragıp Paşa Sıbyan Mektebi, Laleli |
 |
| Kuyucu Murat Paşa Külliyesi Dükkânları ve Sıbyan Mektebi, Vezneciler |
 |
| Merzifonlu Külliyesi Sıbyan Mektebi |
 |
| Reşadiye Mektebi, Eyüp |
 |
| Zenbilli Ali Efendi Sıbyan Mektebi, Zeyrek |
 |
| Şah-ı Huban Hatun Sıbyan Mektebi ve Medresesi |
 |
| Mihrişah Valide Sultan Sıbyan Mektebi, Eyüp |
 |
| Yusuf Ağa Sıbyan Mektebi, Babıali |
 |
| Üsküdar Mihrimah Sultan Sıbyan Mektebi |
 |
| Nevruz Kadın Sıbyan Mektebi |
Eski Fotoğraflar:
 |
| Ebubekir Ağa Sıbyan Mektebi, Aksaray |
 |
| Üsküdar Mihrimah Sultan Sıbyan Mektebi |
 |
| Çinili Külliyesi Sıbyan Mektebi |
 |
| Reisülküttab İsmail Efendi Sıbyan Mektebi |
 |
| Kadırga Sokollu Mehmet Paşa Sıbyan Mektebi |
 |
| Arkada Günümüze Gelmeyen Azapkapı Sokollu Sıbyan Mektebi |
 |
| Nazperver Kalfa Sıbyan Mektebi |
 |
| Kağıthane Sıbyan Mektebi |
http://eski.istanbulium.net/tagged/s%C4%B1byan%20mektebi
Etiketler: Toplu Eserler
